Een geopend slot met de sleutel erin

Bezit je eigen inhoud

Net als velen ben ik flink verslaafd geweest aan social media. Sterker nog: Ik ben dat nog steeds wel een beetje. En net als velen gooide ik een heleboel dingen op het Internet, maar met name op “gesloten” platforms: Twitter, Facebook, Instagram, LinkedIn. Die tools werken goed, maken het makkelijk om dingen te delen en er zitten heel veel mensen die ik ken en die ik nog niet ken. En dat is prachtig.

Maar over de jaren heen begon me een gevoel te bekruipen dat er iets niet helemaal goed zat. Ik kon er mijn vinger niet op leggen wat dat dan precies was. Maar ik wist wel: Iets is niet goed.

Ik las eens wat hier, hoorde eens wat daar, en steeds meer begon het me duidelijk te worden wat het probleem was. Al die bovengenoemde platforms deden een aantal dingen:

  • Bespioneren en profileren
  • Algoritmes gebruiken die de hoeveelheid interactie bevorderden
  • De tijd die je er doorbrengt maximaliseren

Bespioneren en profileren

Ieder platform doet op een manier aan het analyseren van de content die je er plaatst, en bouwt voor jouw account een profiel op. Dit profiel gebruiken ze vervolgens om jou advertenties te tonen die relevant zijn. Hier ben ik nog wel OK mee. Want advertenties krijgen die relevant zijn is prettiger dan willekeurige advertenties waar je niets aan hebt.

Maar inmiddels weten we ook over de befaamde Facebook pixel. Twitter doet zoiets ook. En de apps die je op je telefoon installeert vragen toestemming om zo’n beetje alles op je telefoon te bekijken: je contacten, je foto’s, je lokatie, je camera, je microfoon. Ik kan het niet staven, maar ik heb het net iets te veel meegemaakt dat ik met iemand praat over een bepaald product of onderwerp, en nog geen 5 minuten later krijg ik een advertentie op 1 van de social media platforms over specifiek dat product of onderwerp. Het gebeurt iets te vaak om toeval te zijn.

Interactie bevorderen

Dit klinkt als een positief iets, en in het begin van bijvoorbeeld Facebook en Twitter was het dat ook wel. In het begin leek met name Twitter er heel erg op te richten om te zorgen dat mensen een gesprek met elkaar konden houden. En Facebook zorgde heel erg ervoor dat mensen contact met hun vrienden konden houden.

Inmiddels zijn beide platforms, en eigenlijk zo’n beetje alle algoritme-gestuurde platforms, vooral gericht op zo veel mogelijk interactie, en niet op de kwaliteit van de interactie. Dit is dan ook waarom veel mensen inmiddels het gevoel hebben dat alles zo polariseert op social media. Dat doet het ook. Want niets bevordert jouw zin om te reageren als iets waar je het pertinent niet mee eens bent.

Tijd maximaliseren

En dan heb je ook nog dat een platform je graag bij hun houdt. En dat is logisch, want hoe langer je op hun platform bent, hoe meer advertenties ze je kunnen tonen, hoe meer geld ze verdienen.

Maar ze gebruiken hun algoritmes vervolgens wel op een vervelende manier om dat voor elkaar te krijgen. Of zelfs hun features. Er is bijvoorbeeld een reden dat je op Instagram geen links in je berichten kan plaatsen. Want als je niet op links kan klikken en je veel moeite moet doen (link in bio) dan blijf je braaf daar. Op Twitter, Facebook en LinkedIn lijken berichten waar je links in gebruikt minder vaak getoond te worden aan anderen dan berichten zonder links. Want iedere link is een risico dat je vertrekt en niet meer terugkomt.

En dan heb ik het nog niet eens over notificaties op je telefoon. Voor de gekste dingen krijg je notificaties, want de menselijke nieuwsgierigheid overwint vaak en zorgt dan dat je weer tijd op hun platform doorbrengt.

Terug naar je eigen plekje

En social media is maar 1 ding. Regelmatig zie ik mensen artikelen posten op hun LinkedIn, of op een gesloten platform als Medium. Allemaal leuk en aardig, maar wat als zo’n site down gaat, of dingen gaat doen die niet tof zijn? Wat als jij zoiets hebt van “ik zie nu een tof nieuw platform en ik wil daarheen”? Veel gesloten platforms zorgen ook dat je content daar “gevangen” zit. Je kan niet makkelijk overstappen van het ene coole platform naar het andere.

Langzaam maar zeker begon ik het gevoel te krijgen dat ik terug moest naar “mijn eigen plekje”. Whatever that may be. Mijn werkgerelateerde blog was altijd al self-hosted, maar ik plaatste ook nog veel berichten op Facebook, Twitter, Instagram en LinkedIn. Langzaam maar zeker veranderde dat. Bijvoorbeeld met de komst van Mastodon en andere gedecentraliseerde platforms. Over de tijd heen heb ik een aantal dingen vervangen.

Ik post nog sporadisch iets op Instagram. Twitter staat inmiddels helemaal uit.

En toen was ik op APIPlatformCon in Lille. En daar zag ik Pauline Vos spreken over The bright and exciting future of the decentralized web. En waar ik eerder al wel blij was met de langzame switch die mensen maken naar decentrale platformen hoorde ik dat er veel meer mogelijk is dan ik dacht! Check die video. Het is 40 minuten van je tijd die je gaat inspireren.

Dus ja, terug naar een eigen plekje. Wat ik merk is dat ik vaak nog Facebook gebruik om even mijn hart te luchten, of iets cools te delen wat ik ben tegen gekomen. En ik heb nog niet echt een soort open of gedecentraliseerd platform gevonden om dat te doen. Dus… deze blog is een poging daar een plek voor te maken.

Het is inmiddels een flinke long-read geworden, maar een goed begin is het halve werk. Mocht je het tot hier gered hebben: Gefeliciteerd dat alle social media platforms je aandachtsspanne nog niet verpest hebben.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *